Ouderwetse winkel- en fabrieksruiten met reclame erop. Ambachtelijk handgeschilderd, geëtst of gegraveerd. Veel van die typische dorpswinkeltjes, garages en fabrieken zijn uit de straten verdwenen. Maar zijn die oude ruiten ook verloren gegaan? Dat wil Glasrijk Tubbergen uitzoeken.

Myriam Knol is de nieuwe curator van de kunstmanifestatie Glasrijk Tubbergen. Een jaarlijks terugkerend kortdurend evenement in oktober, met een expositie van bijzonder glaswerk. Samen met de nieuwe voorzitter Albertjan Peters heeft Knol haar zinnen gezet op een ambitieus debuut dit jaar. Ze willen zoveel mogelijk ouderwets decoratief glas uit kozijnen, deuren, etalages en ramen exposeren. Onder de naam: de kracht van glas.

Is het weg gemieterd?

Of het gaat lukken, Knol heeft geen idee. „Is het met de sloop van die oude winkelpandjes ook weg gemieterd? We zijn in feite op zoek naar verloren schatten. Het liefst natuurlijk met een verhaal erbij.”

Daarom roepen ze ook de hulp in van het publiek. Knol: „We hebben geen flauw idee wat er allemaal bewaard is. Of we complete ruiten nog boven water krijgen, dat is ook nog maar de vraag. Maar delen ervan zouden ook al mooi zijn. Hopelijk hebben mensen stukken bewaard, als aandenken aan bijvoorbeeld de familiewinkel van vroeger.”

Trotse etalages

Knol hoeft alleen maar naar haar eigen familie te kijken. Haar opa en oma hadden ooit in Lonneker een fietshandel. Daar stond over twee ruiten, met de hand geschilderd in zwierige letters: rijwielhandel Boomkamp. Ze glundert als ze daaraan denkt. Maar helaas zijn daarvan alleen nog maar foto’s over.

Geldt ook voor Peters. Zijn opa had vroeger een bakkerij. In de deur zat zo mooi de familienaam geëtst. „En dan zo’n mooie bakkersetalage: koek, banket, chocolade, bonbons. Hun trots.” Maar ook daarvan zijn alleen maar foto’s bewaar gebleven.

Ruit van een TET-bus

Peters: „Dat kan ook een vertrekpunt zijn: foto’s… Zodat we een uitgebreid register kunnen aanleggen van wat er is geweest, niet alleen in Tubbergen, maar in heel Twente. Maar liever natuurlijk echt het glaswerk. Toen we dit idee bespraken met onze vrijwilligers stond er meteen iemand heel enthousiast op. Haar familie had ooit een elektronicawinkel. Daarvan is altijd de reclameruit bewaard, met daarop ‘Philips’.

Knol put er hoop uit. „Ik heb zelf ook al contact gehad met iemand, die zich kan herinneren dat hij ergens een oud raam heeft zien staan van een vroegere TET-bus: met dus TET in het glas.. Het zou gaaf zijn als we die kunnen opsporen. Misschien is er wel meer bewaard gebleven dan we denken. In boerderijen wellicht.”

Tijdsbeeld

Knol en Peters hopen op veel respons. „Het zou toch heel gaaf zijn als we iets van dat tijdsbeeld van vroeger kunnen tonen. Het zal voor veel mensen een stuk herkenning zijn. Zo’n gevoel van: Oh ja, weet je nog… Maar het is ook belangrijk om – als we geen ruiten vinden – dan in kaart te brengen wat er is geweest door middel van foto’s. Gedecoreerd glas is in feite industrieel erfgoed.”

Omdat glas altijd een grote rol in de architectuur heeft gespeeld. In bedrijfs- en winkelpanden, maar ook in huizen. In woningen was het helemaal sfeerbepalend, zodoende werd aan de bovenkant van ramen veel gebruik gemaakt van glas-in-lood of gekleurd glas. Bij gebrek aan rolgordijnen, die er toen nog niet waren.

Tips kunnen naar info@glasrijk.nl

Bron: Tubantia